Ik coach steeds meer 20-ers in hun loopbaan. In deze leeftijdsfase maken veel mensen de overstap van opleiding naar werk. Zij zoeken hun weg in de mogelijkheden én beperkingen die er op dit moment zijn op de arbeidsmarkt. En dat is niet gemakkelijk blijkt uit hun verhalen.
In deze blog schrijf ik over die arbeidsmarkt, over de eigen twijfels en onzekerheid van starters, waar je aan moet denken om de juiste match te maken en geef ik vier tips in het vinden van je weg in je loopbaan.
De arbeidsmarkt
Dat de arbeidsmarkt steeds flexibeler wordt is geen nieuws natuurlijk. Dit betekent voor starters dat zij bijna altijd in werk met tijdelijke contracten of flexbanen komen of alleen als zzp-er (kleine) opdrachten kunnen aannemen met alle financiële onzekerheid en gebrek aan perspectief van dien.
Het is vaak zo, dat de 20-er de rechtspositionele constructie maar op de koop toe neemt om werk te doen wat nu leuk is en/of mogelijk kansen biedt op een betere vervolgstap.
Eigen twijfels en onzekerheid
Net van de opleiding, in een eerste tijdelijke baan of aan de slag met de eerste opdrachten zijn er nogal eens twijfels over hoe verder en onzekerheid over eigen kwaliteiten en talenten.
Waar 20-ers mee kunnen worstelen:
- ‘Ik zie zoveel mogelijkheden en ik vind zoveel leuk, ik weet niet wat bij mij past.’
- Hoge eisen aan zichzelf stellen: ‘Hoe haal ik het beste uit mezelf?’
- ‘Ik heb een vak geleerd, maar in het werk merk ik dat het niet bij me past, wat nu?’
- ‘Ik wil niet in een competitieve werksfeer werken, waar kan dat eigenlijk?’
- ‘Ik heb een droom om zelf iets op te zetten, maar helemaal geen ervaring met ondernemerschap, kan ik die stap nu wel zetten?’
- ‘Het is me meerdere keren niet gelukt om in een traineeship te komen, daar ben ik erg onzeker van geworden.’
- ‘In mijn eerste baan kreeg ik veel negatieve kritiek, kan ik eigenlijk wel wat?’
- ‘Eigenlijk weet ik nog niet wat wil ik en wat mijn kwaliteiten en talenten zijn.’
- Een onrealistisch positief zelfbeeld: ‘Ik ben heel goed, maar ze nemen me niet aan; wat nu?’
De juiste match vinden
Een goede start maken in een richting die bij je past en waar je je verder in kan ontwikkelen is niet zo eenvoudig. Het vraagt aan de ene kant inzicht in jezelf, in je eigen drijfveren en waarden, in je eigen kwaliteiten en talenten én in je eigen behoeften qua werkcontext (bv. open sfeer, competitief, ruimte voor talentontwikkeling, snelle doorgroei, teamspirit, vrijheid).
En aan de andere kant een goed beeld van rollen, functies, werkculturen van bedrijven en organisaties, zodat je kan bepalen waar jij je thuis én uitgedaagd kan voelen.
Tips
Ik geef jou als 20-er graag een viertal tips waardoor je meer zelfvertrouwen en meer focus in je zoekactiviteiten krijgt:
- Neem de tijd om jezelf af te vragen waar je echt enthousiast van wordt, waar jij van in beweging komt en schrijf dat op (denk aan concrete ervaringen waarin jij een actieve rol had). Haal vervolgens de kernpunten er uit (dat zijn de aspecten die je vaker terug ziet komen!). Denk aan aspecten als: creatief zijn, samen met elkaar, initiatief nemen, behulpzaam zijn, puzzelen, aanpakken, met nieuwe ideeën komen, zelfstandig, me nuttig voelen, etc.
- Krijg een beter beeld van je kwaliteiten en positieve eigenschappen. Vraag eens gericht aan een aantal mensen die jou goed kennen om een lijstje te maken van wat zij zien aan kwaliteiten en vaardigheden bij jou. Analyseer dit (samen met een vriend/vriendin) wat opvalt en maak groepen van kwaliteiten die bij elkaar passen (bv. mensgericht, ondernemend, resultaatgericht, vernieuwend)
- Ga oriënterend netwerken: zoek mensen op in functies en organisaties waar je nieuwsgierig naar bent, waar je meer van wilt weten. Ga met ze in gesprek, het liefst op hun werkplek (want dan krijg je gelijk een beeld van de sfeer) en vraag ze het hemd van het lijf. Laat je gesprekspartner zo concreet mogelijk vertellen over het werk dat hij/zij doet en vraag door.
- Als jij van zo’n netwerkgesprek enthousiaster wordt van zo’n functie of organisatie, wees dan zo brutaal om te vragen of je een keer een dag mee kan lopen. Dat zal je een nog beter beeld geven.
